وب سایت علیرضا صائبی وبلاگ علیرضا صائبی
استاندارد روشنایی محیط، مانیتور کامپیوتر و فشار چشم
سه گانه‌ای مهم و جدّی
مدتی بود که احساس می‌کردم چشمم زود خسته می‌شه و نمی‌تونم مثل دوران گذشته روزی ۱۰-۱۲ ساعت به مانیتور زل بزنم :) … که یه روز همینطوری یهویی و بدون مقدمه متخصص چشم تشخیص داد که فشار چشمم که باید بین ۱۴ تا ۲۱ باشد به ۲۸ رسیده و فرمودند که: “چون زیاد با کامپیوتر کار می‌کنی چشمت خشک شده”!؟!؟ و البته افزودند که: “اگر ۱۰ سال پیش می‌آمدی خیلی راحت‌تر و سریع‌تر درمان را انجام می‌دادیم”؟!؟!!
بگذریم …
بعد از عزاداری برای پیرچشمی و کاسه چه‌کنم و آی پیر شدم و وای کور شدم (که جمعا حدود ۲ دقیقه و ۱۲ ثانیه طول کشید :) ) بازم همینطوری یهویی و بدون مقدمه یه چیزهایی بهم الهام شد که فکر کردم بد نیست دوستان عزیزم از اون‌ها باخبر باشن … شاید که به دردشون بخوره …
اول اینکه بدون فوت وقت روی لینک نرم‌افزارهای EyeLeo و F.Lux کلیک کردم که یکی وسط کار با کامپیوتر برام تمرین چشم تجویز می‌کنه و دیگری بسته به اینکه الان روز هست یا شب، روشنایی مانیتور رو به صورت اتوماتیک تنظیم می‌کنه که چشم آسیب نبینه.
دوم اینکه فهمیدم اصولا خشکی چشم در زمان کار با کامپیوتر به این خاطره که یادم می‌ره پلک بزنم و از پنجره به گل‌های رز هلندی حیاط پشتی نگاه کنم :) … همینطوری که پلک بزنم (که EyeLeo زحمت یادآوریش رو می‌کشه) چشم خودش خودش رو به اندازه کافی مرطوب می‌کنه و آسیب نمی‌بینه.
سوم اینکه به همه دوستام گفتم حتما در اسرع وقت به یک مرکز مجهز و پیشرفته چشم (در تهران مرکز نور رو پیشنهاد می‌کنم) مراجعه کنن و فشار چشمشون رو اندازه بگیرن … این موضوع خیلی خیلی جدّی و ضروریه، چون ممکنه دیر بشه و به آب سیاه و اینطور چیزا منجر بشه.
چهارم اینکه فهمیدم برای روشنایی محیط زندگی و کار استانداردهای مشخصی داریم. از جمله نور بخش‌های مختلف خونه رو بر اساس جدول زیر تصحیح کردم:
روی هر لامپی که بخرید یک عدد با عنوان “شار نوری” یا “شدت روشنایی” درج شده که واحدش Lm (یا لومن) هست. مثلا من لامپ هالوژن پارس شهاب خریدم که ۵۰۰Lm شدت روشنایی‌ش هست. حالا برای هر بخشی از خونه باید طوری روشنایی رو (با انتخاب لامپ مناسب) تنظیم کنید که نزدیک به جدول زیر دربیاد:
• آشپزخانه: مجموعا ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ لومن
• حمام و سرویس بهداشتی: مجموعا ۴۰۰۰ تا ۸۰۰۰ لومن
• اتاق‌های خواب: مجموعا ۲۰۰۰ تا ۴۰۰۰ لومن
• اتاق نشیمن: ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ لومن
• اتاق ناهارخوری: ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ لومن
• اتاق‌های کار: ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ لومن
از طرفی مفهومی داریم به نام رنگ ظاهری نور که مثلا سفید گرم، سفید سرد و روشنی روز تقسیم‌بندی‌های اونه اما معمولا به نام لامپ آفتابی و مهتابی و اینا می‌شناسیمش. این هم برای بخش‌های مختلف فرق می‌کنه و باید نزدیک به جدول زیر باشه:
• سفید نرم/سفید گرم (۲۷۰۰ کلوین): برای اتاق خواب‌ها و اتاق‌های نشیمن بهترین انتخاب است. فضای گرم سنتی همراه با احساس آرامش را ارائه می‌دهد.
• سفید روشن/سفید سرد (۴۱۰۰کلوین): انتخاب مناسبی برای آشپزخانه‌ها، حمام‌ها و گاراژهاست. برای این قسمت‌های خانه محیطی روشنتر و احساس سرزندگی فراهم می‌کند.
• روشنی روز (۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰کلوین): بهترین انتخاب برای حمام‌ها، آشپزخانه‌ها و زیرزمین‌هاست. برای مطالعه، پروژه‌های پیچیده ویا انجام آرایش مناسب است و تقابل بزرگی در بین رنگ‌ها ایجاد می‌کند.
مثلا من برای اتاق کارم ۴ تا لامپ هالوژن آفتابی (جمعا ۲۰۰۰ لومن) و یک لامپ LED مهتابی با شار ۱۰۰۰ لومن گرفتم که حداقل ۳۰۰۰ لومن رو تامین می‌کنه و از نظر رنگ ظاهری نور هم تقریبا مطابق جدول بالا درمیاد.
البته طبیعتا تنوع خیلی زیادی در لامپ و انواع اون وجود داره که متوجه شدم می‌تونیم از ابزارهای شبیه‌ساز نورپردازی (مثل این لینک) برای طراحی نور محیطی استفاده کنیم. در لینک ابزار شبیه‌سازی نور محیطی نکات جالبی هست از جمله اینکه نورهای شدیدی مثل لامپ‌های کم مصرف، باید حتما پشت کاورهای کاغذی یا مات روشن باشه که چشم رو اذیت نکنه.
امیدوارم همیشه سلامت و خوشحال باشین.
:) ممنونم …
پ.ن.: استاد فامیل من هستن … پیام برسونم بهشون :)
بله …..بسیار عالی و آموزنده …..ضمن آرزوی سلامتی برای چشماتون ممنون از مطالب مفیدتون استااااااااد