وب سایت علیرضا صائبی وبلاگ علیرضا صائبی
چشم‌اندازهایی بر انسانگرایی دیجیتال
انسانگرایی دیجیتال، جنبشی نوظهور است که به روابط پیچیده انسان و ماشین در عصر دیجیتال می‌پردازد. این جنبش ضمن اذعان به ظرفیت‌های فناوری اطلاعات، به تهدیدات اجتماعی نظیر نقض حریم خصوصی، مسائل اخلاقی پیرامون هوش مصنوعی، خودکارسازی و از دست رفتن مشاغل، انحصارطلبی در فضای مجازی و حکمرانی اشاره می‌کند.
این کتاب، مجموعه‌ای از مقالات و دیدگاه‌های اندیشمندان نامدار از رشته‌های مختلف در مورد انسانگرایی دیجیتال است. نویسندگان این کتاب تأکید دارند که انسانگرایی دیجیتال باید تعامل پیچیده فناوری و انسان را با احترام کامل به حقوق بشر و با رویکرد دستیابی به زندگی و جامعه‌ای بهتر تحلیل کرده و مهم‌تر از آن، تحت‌تأثیر قرار دهد.
موضوعات کلیدی که در این کتاب مطرح شده را می‌توان به شرح زیر برشمرد:
• انسانگرایی دیجیتال یک رویکرد جدید به فناوری است که بر جایگاه انسان در مرکز تحولات دیجیتال تأکید می‌کند. این رویکرد تلاش می‌کند تا از فناوری به‌عنوان ابزاری برای بهبود زندگی انسان و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی آن استفاده کند. این کتاب به مفاهیم اصلی انسانگرایی دیجیتال و تأثیر آن در حوزه‌های مختلف و متنوع طراحی و کاربردهای فناوری اطلاعات پرداخته است.
• چالش‌های دیجیتالی‌شدن و پیشنهادهایی برای مواجهه صحیح با آنها: از جمله انحصار پلتفرم‌ها، اخبار جعلی، سوگیری الگوریتمی، و ازدست‌دادن حریم خصوصی
• نقش هوش مصنوعی در تحول دیجیتال: در قالب توجه به تهدیدها و فرصت‌هایی که ورود هوش مصنوعی و به‌خصوص هوش مصنوعی مولّد در تحول دیجیتال پدید می‌آورد.
• آینده دموکراسی: چند مقاله در این کتاب تأثیرات ثبت و منفی دیجیتالی‌شدن بر دموکراسی را بررسی نموده و سعی می‌کنند به این سؤال بسیار مهم پاسخ دهند که توجه به مفاهیم انسانگرایی دیجیتال، چگونه باعث تقویت دموکراسی در خلال تحول دیجیتال می‌شود؟
• مسائل اخلاقی: بخش‌هایی از کتاب به این نکته می‌پردازد که دیجیتالی‌شدن چه مسائل اخلاقی جدیدی را به وجود آورده یا می‌آورد؟ مانند اینکه چه کسی باید مسئول تصمیمات گرفته شده توسط الگوریتم‌ها باشد و چگونه می‌توان از تبعیض الگوریتمی یا تبعیض نامشهود موجود در داده‌ها پیشگیری کرد؟
• نقش آموزش: آموزش باید برای آماده‌کردن افراد برای دنیای دیجیتال تغییر کند و مهارت‌های جدیدی را به آنها بیاموزد.
• حاکمیت دیجیتال: چند مقاله از کتاب به نقش تحول دیجیتال در جغرافیای سیاسی و مسائل حکمرانی می‌پردازد و بررسی می‌کند که چگونه تحول دیجیتال نیاز به چارچوب‌های جدیدی برای حاکمیت دیجیتال را به وجود می‌آورد تا از حقوق افراد در دنیای دیجیتال محافظت شود.
کتاب چشم‌اندازهایی بر انسانگرایی دیجیتال به همّت و پشتیبانی نشر کتاب وارش در بهار ۱۴۰۳ در یازده فصل به چاپ رسیده و با توجه به متن ساده و روان آن، می‌توان عموم علاقمندان به آینده فناوری و تاثیر آن بر جامعه را مخاطب این کتاب دانست. همچنین این کتاب برای دانشمندان، متخصصان و دانشجویانی که در زمینه‌های مختلف مرتبط با هوش مصنوعی، ماشین‌های هوشمند و انسانگرایی دیجیتال مشغول به فعالیت و تحقیق در حوزه‌‌هایی همچون فلسفه، علوم اجتماعی، علوم کامپیوتر، مهندسی و حقوق هستند، الهام‌بخش و کاربردی خواهد بود.فصول این کتاب از چشم‌اندازهای زیر، به مسئله جایگاه انسان در تحول دیجیتال پرداخته‌اند:
فصل اول: هوش مصنوعی، انسان و کنترل
این فصل، به بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر زندگی انسان، چالش‌های مربوط به کنترل متقابل انسان و سیستم‌های هوشمند و پیامدهای اخلاقی و اجتماعی آن می‌پردازد.
فصل دوم: مشارکت و دموکراسی
این بخش به بررسی نقش فناوری‌های دیجیتال هوشمند در افزایش مشارکت مدنی شهروندان، دموکراسی و حاکمیت می‌پردازد. همچنین برخی چالش‌ها و فرصت‌های مرتبط با استفاده از فناوری برای افزایش مشارکت و شفافیت در فرایندهای تصمیم‌گیری بررسی می‌شوند.
فصل سوم: اخلاق و فلسفه فناوری
در این حوزه، مباحث اخلاقی مرتبط با توسعه و استفاده از فناوری‌های دیجیتال، مانند حریم خصوصی، عدالت، مسئولیت و ارزش‌های انسانی موردبحث قرار گرفته است.
فصل چهارم: فناوری اطلاعات و هنر
رابطه بین فناوری اطلاعات و هنر همواره از نقاط تأثیرگذار و کلیدی در جوامع بوده و این بخش به تأثیر فناوری‌های دیجیتال و هوشمند بر خلاقیت، بیان هنری و تأثیر آن در هویت فرهنگی می‌پردازد.
فصل پنجم: داده‌ها، الگوریتم و عدالت
در این فصل طی چند مقاله، چالش‌های مربوط به جمع‌آوری، تجزیه‌وتحلیل و استفاده از داده‌ها، نقش الگوریتم‌ها در پدیدآمدن رفتارهای اجتماعی یا فردی و عدالت در عصر داده موردبحث قرار می‌گیرند.
فصل ششم: قدرت پلتفرم
این بخش به بررسی قدرت و نفوذ پلتفرم‌های دیجیتال، تأثیر آنها بر جامعه و سیاست و چالش‌های مربوط به تنظیم و نظارت بر آنها می‌پردازد.
فصل هفتم: آموزش و مهارت‌های آینده
این فصل، به نقش فناوری در آموزش‌وپرورش، مهارت‌های موردنیاز در دنیای دیجیتال و چالش‌های مربوط به شکاف مهارت‌ها در عصر حاضر می‌پردازد.
فصل هشتم: ژئوپلیتیک و حاکمیت دیجیتال
این بخش به بررسی مسائل مرتبط با حاکمیت دیجیتال، رقابت‌های ژئوپلیتیکی در فضای آنلاین و نقش فناوری در روابط بین‌الملل می‌پردازد.
فصل نهم: سیستم‌ها، آزادی و جامعه
در این حوزه، به تأثیر سیستم‌های پیچیده و شبکه‌های اجتماعی بر آزادی‌های فردی، هویت جمعی و ساختارهای اجتماعی پرداخته می‌شود.
فصل دهم: درس آموختن از بحران کووید-۱۹
این بخش به بررسی نقش فناوری دیجیتال در دوران شیوع ویروس کووید-۱۹، چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی جوامع و درس‌های آموخته شده از این بحران می‌پردازد.
فصل یازدهم: تحقق انسانگرایی دیجیتال
در این بخش، به ارائه چشم‌اندازی برای آینده انسانگرایی دیجیتال، چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو و مسیر تحقق از جمله مواردی که در ظاهر آسان به نظر می‌آیند، اما پیچیدگی‌های زیادی بر سر راه تحقق آن‌هاست، پرداخته می‌شود.
شناسنامه کتاب در کتایخانه ملی :: نمونه متن کتاب و خرید
