وب سایت علیرضا صائبی وبلاگ علیرضا صائبی
برنامه به سوی فردا که روزهای پنج‌شنبه از ساعت ۱۱:۱۰ از رادیو اقتصاد پخش می‌شود برنامه‌ای است که به تشریح کاربردهای فناوری اطلاعات در امور روزمره و به زبانی ساده می‌‌پردازد.
شما می‌توانید نظرات ارزشمند خود را در انتهای همین مطلب ثبت و یا به صورت مستقیم برای نویسنده از طریق فرم تماس با من ارسال فرمایید.
مجری برنامه: در این برنامه نیز در ادامه بحث برنامه گذشته به پرونده الکترونیکی سلامت خواهیم پرداخت. در برنامه امروز با کارشناس محترم برنامه جناب آقای مهندس علیرضا صائبی همراه خواهیم بود و همچنین در خدمت میهمان محترم برنامه جناب آقای دکتر حسین ریاضی مشاور وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و مسئول دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت خواهیم بود.
کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): قبل از شروع بحث از جناب آقای مهندس ریاضی که با وجود مشغله فراوان وقت خود را در اختیار این برنامه قرار دادند تشکر می کنم. و این برای برنامه به سوی فردا فرصت مغتنمی است که بتوانیم از وجود ایشان در این برنامه استفاده کنیم. در برنامه هفته گذشته اگر مخاطبین عزیز هم به خاطر داشته باشند گستره خدمات وزارت بهداشت و نقش مهم و حیاتی فناوری اطلاعات در پشتیبانی از این خدمات در گستره کشوری، بیان شد. و همچنین گفته شد که پورتال بهداشت www.behdasht.gov.ir با ۱۴۰زیرسایت در حال ارائه خدمات به هم‌وطنان است و صحبت از سازمان الکترونیکی وزارت بهداشت شد و چند آدرس خوب مثل moshaver.behdasht.gov.ir و همچنین sanjeshp.irو همچنین hbi.ir در موضوعات مختلف مثل مشاوره پزشکی، ثبت‌نام الکترونیکی آزمون‌ها و تامین منابع الکترونیکی به مخاطبین برنامه داده شد. با توجه به گسترده بودن خدمات وزارت بهداشت، حقیقتا دردو، سه برنامه نمی‌توان تمام سطح این خدمات را بیان کرد، لذا اگر آقای دکتر هم موافق باشند در این برنامه به صورت مشخص به بحث پرونده الکترونیی سلامت بپردازیم. از اینجا بحث را آغاز می کنیم که پرونده الکترونیکی سلامت چیست و در درجه اول برای مردم چه منافعی دارد؟
میهمان برنامه(آقای دکتر ریاضی): پرونده الکترونیکی سلامت، مجموعه اطلاعات سلامت شهروندان است که از بدو تولد تا زمان مرگ به صورت الکترونیکی گردآوری می‌شود و آن زمان که این افراد به این اطلاعات نیاز دارند وقتی به پزشک مراجعه می‌کنند برای تشخیص و درمان بهتر بیماری و همین‌طور برای پیشگیری از بیماری در مباحث بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این تعریف جامع، پس هر نوع خدمات سلامتی که هب مردم ارائه می‌شود جزء اطلاعات سلامت آنها به حساب می آید و باید در این پرونده ذخیره و گردآوری شود.
فوایدی که برای بحث پرونده الکترونیکی سلامت متصور هستیم، دو دسته اصلی هستند. یکی، فوایدی که مستقیما برای مردم وجود دارد که آنها در تشخص و درمان بهتر بیماری‌هایشان می‌توانند در اختیار پزشکان معالج قرار دهند، اصطلاحا این پرونده خطاهای پزشکی را می‌تواند کاهش دهد و زمانی که ما سوابق سلامت افراد را داشته باشیم، با تجویز داروها و خدمات پزشکی مناسب‌تر می‌توانیم از بروز خطاهای پزشکی جلوگیری کنیم، به عنوان مثال وجود بعضی از حساسیت‌ها در بعضی از افراد ممکن است به تیم سلامت منتقل نشود و باعث بروز عوارض ناخواسته دارویی و اقدامات پزشکی شود که وقتی تاریخچه‌ی همه اینها در سوابق سلامت افراد منعکس شود، از بروز چنین خطاهایی جلوگیری خواهد شد. دسته دوم مواردی هستند که برای مدیریت نظام سلامت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای سازمان‌های بیمه با توجه به اینکه این پرونده کمک می‌کند که جلوی مواعضه‌کاری‌ها و اقدامات تکراری حوزه پزشکی آزمایشات و درمان‌های تکراری گرفته شود، فواید مالی نیز در برخواهد داشت و منجر به کاهش هزینه‌ها خواهد شد. از طرفی وقتی ما اطلاعات گستردگی بیمای‌ها و بروز بیماری ها و خدمات سلامت را بتوانیم داشته باشیم، برای مدیریت نظام سلامت می‌توانیم از آن استفاده کنیم. به اصطلاح سیستمها ی اطلاعاتی مدیریتی بر روی این سامانه سوار خواهد شد، یستم‌های تصمیم‌یاری در حوزه پزشکی در حوزه مدیریتی سوار خواهد شد و کمک خواهد کرد به متخصصین نظام سلامت که واکنش سریع‌تر و بهتری به بروز و شیوع بیماری‌ها نشان دهند.
کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): شاید بتوان اسم این بخش دومی را که در مدیریت نظام سلامت، آقای دکتر نام بردند، ارائه خدمات غیرمستقیم به مردم گذاشت. واقعیت این است که اگر این اطلاعات در این رنج و گستره‌ای که آقای دکتر فرمودند، یعنی شامل سوابق بیماری‌ها، سوابق درمان‌ها، سوابق آزمایشات و هر مسئلهای که در حوزه سلامت، به شهروند ایرانی مربوط است در این پرونده الکترونیکی سلامت وجود دارد و از طرفی در گستره‌های مختلف جغرافیایی، شرایط خاص مقطعی، محیطی، زمانی و مکانی و تقسیم‌بندی‌های دیگر این اطلاعات وجود دارد لذا این موارد باعث به وجود آمدن یک دانشی نزد مدیران بهداشت کشور خواهد شد که بتوانند خدمات غیر مستقیمی را به ساکنین منطقه و یا کسانی که در یک شرایط خاصی واقع می شوند ارائه دهند.
میهمان برنامه(اقای دکتر ریاضی): عمدتا خدمات، یا خدمات حاکمیتی است که به عنوان پشتیبان نظام سلامت مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا خدماتی هستند که مستقیم به تیم معالج افراد داده می‌شود که بتوانند خدمات تشخیصی و درمانی بهتری را به مردم ارائه دهند.
کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): افرادی که سن و سال بیشتری دارند به خاطر می‌آورند که در سال‌های گذشته، دفعتا یک اپیدمی از یک بیماری واگیردار خطرناک در یک منطقه کشور به وجود می‌آمد و یا حتی بیماری هم مثل وبا و یا تیفوس و امثالهم نبود که عوامل ظاهری داشته باشد و محسوس باشد. بعضی وقت ها مثلا فلج اطفال در یک منطقه‌ای خیلی گسترش می‌یافت و یا بیماری‌هایی که شاید پنهان باشد ولی در یک مقطعی که بروز می‌کند بسیار خطرناک است و مردم آن منطقه را تهدید می‌کند. شاید با این پرونده الکترونیک سلامت، مثالی که بخواهیم از نظام مدیریت سلامت عنوان کنیم، این باشد که حالا با تشخیص اینکه چه بیماری‌هایی مراجعه می‌شود و چه درمان‌هایی تجویز می‌شود هم در نظام شناسایی و تشخیص و هم در نظام درمان بتوان اطلاعاتی را به دست آورد و به صورت متمرکز مدیریت کرد. یکی از مسائلی که ما داریم، سوای اینکه مردم با چه بیماری و با چه علتی مراجعه می‌کنند،این است که پزشکان ما چه تجویزی می‌کنند، چه از نظر نوع دارو چه از نظر داخلی و یا خارجی بودن دارو و چه از نظر تاثیر دارو برای بیمار. بالاخره وقتی پرونده الکترونیک سلامت مطرح باشد اینها قابل تحلیل است.
از آقای دکتر می‌خواهم که به صورت فیزیکی توضیح و یا تعریفی به ما دهند که شکل پروژه الکترونیک سلامت چیست. آیا به صورت کارت است و یا به صورت غیرمحسوس برای شهروندان اطلاعات ثبت می‌شود؟ و یک شهروند آن را چه‌طور می‌بیند و احساس می‌کند؟
میهمان برنامه (آقای دکتر ریاضی): به دلیل اینکه بخش عمده‌ای از شهروندان کشورمان جوان هستند، می‌توانیم مثال‌های جدیدتری هم در این زمینه داشته باشیم. ما اخیرا بیماری سارس را در چین داشتیم و یا اپیدمی که سال گذشته برای بیماری آنفولانزا در کشور اتفاق افتاد. و این باعث می‌شود که در بازه زمانی بسیار کوتاه در تعداد زیادی از افراد علائم آن بیماری بروز پیدا کند و اینکه ما مطمئن شویم که دچار آن بیماری شده‌ایم یا نه و بتوانیم مدیریتی بر روی این قضیه داشته‌باشیم، عملا بدون استفاده از ابزار فناوری اطلاعات مقدور نیست به این دلیل که آنقدر گسترش این بیماری‌ها سریع اتفاق می‌افتد که داشتن اطلاعات صحیح، سریع و دقیق بدون استفاده از این ابزار ممکن نخواهد بود.
در خصوص شکل پرونده الکترونیک سلامت، وقتی بحث الکترونیکی شدن داده‌ها مطرح می‌شود بدین معناست که زمانی که خدمات سلامت ارائه می‌شود همان‌جا به صورت الکترونیکی در یک‌سری سیستم‌های اطلاعاتی و نرم‌افزارها این اطلاعات ذخیره خواهد شد. اگر ما بستری داشته باشیم که بتوانیم این امکان را فراهم کنیم که افراد وقتی مهاجرت و یا مسافرت می‌کنند و یا به مراکز بهداشتی و درمانی مختلف در شهرهای مختلف کشور مراجعه می‌کنند، سوابق آنها به صورت یکپارچه به صورت الکترونیکی در دسترس قرار گیرد، این مفهوم پرونده الکترونیک سلامت را شکل خواهد داد.
ما اصراری بر روی کاربرد کارت هوشمند در پرونده الکترونیکی سلامت نداریم، به این معنی که بدون استفاده از کارت هوشمند هم مفهوم پرونده الکترونیکی سلامت شکل خواهد گرفت به شرطی که ما این امکان را فراهم کنیم که هرجا هر خدمت سلامت که به مردم ارائه می‌شود، اطلاعات آن به صورت الکترونیکی در آن محل ثبت شود و در یک شبکه اطلاعاتی که نام آن را سامانه پرونده الکترونیک سلامت (مخفف آن سپاس) گذاشته‌ایم، قرار دادیم بتواند تجمیع شود و در دسترس تیم سلامت قرار گیرد.
کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): در گزارشی که شنیدیم برداشتی که از پرونده الکترونیک سلامت وجود دارد، برداشت خیلی دور از کاری که انجام می‌شود نیست. در قسمت قبلی عنوان کردیم که ما در هر نقطه‌ای که موضوعاتمان به موضوع سلامت مربوط باشد مثل پزشک، ازمایشگاه، درمانگاه، بیمارستان و یا هر مسئله مربوط به سلامت، اطلاعاتمان ثبت می‌شود و با تمهیداتی سوابق اطلاعاتی ما در اختیار پزشک و یا واحد عمل‌کننده در حوزه سلامت قرار می‌گیرد. خیلی مسائل در اینجا مطرح می‌شود از جمله، سوابق درمانی، سوابق بیماری‌ها و سوابق مراجعات و اینکه اینها را چه‌طور در اختیار پزشک معالج خود قرار دهیم. آیا می‌توان کتمان کرد که مثلا فلان بیماری را داشته‌ایم. آیا می‌توان چیزی را که حضور ذهن نداریم و برای چندین سال پیش است ولی در درمان من موثر است و اگر نگوییم خود پزشک به آن دسترسی دارد؟ چه روالی در حال حاضر برای این موضوع طراحی شده است.
میهمان برنامه (آقای دکتر ریاضی): بحث محرمانگی و حفظ و رازداری از مباحث مهمی است که در همه کشورها بر روی آن توجه ویژه‌ای شده است. مهم این است که دسترسی به اطلاعات با رضایت خود شهروندان انجام شود. این رضایت را به عنوان یک سطح دسترسی تیم معالج به پرونده، در سیستم‌های اطلاعاتی با مکانیسم‌های مشخصی تعریف می‌کنند. به‌طور پیش فرض بحث برنامه پزشک خانواده را به عنوان یکی از بزرگترین برنامه‌های وزارت بهداشت در دست اجرا داریم که در حال حاضر نیز در سه استان سیستان‌و‌بلوچستان، خوزستان و چهارمحال‌بختیاری در حال اجرا می‌باشد و در حال توسعه به استان‌های دیگر است.
یکی از موضوعاتی که مطرح می‌شود این است که هر فردی، پزشک خانواده داشته باشد که پرونده الکترونیک سلامت او در اختیار آن پزشک قرار می‌گیرد. برای اینکه پزشک دیگری دسترسی به این پرونده داشته باشد یا خود شخص باید مجوز آن را صادر کند. و یا اینکه پزشک خانواده خود را عوض کند و اتوماتیک، پزشک بعدی به درخواست خود بیمار دسترسی به پرونده خواهد داشت. از طرفی هم این امکان در آینده فراهم خواهد شد که هر فردی به راحتی بتواند به پرونده الکترونیک سلامت خود دسترسی داشته باشد. خیلی اوقات ما می‌بینیم که بعضی از مراکز تشخیصی، بهداشتی و درمانی به راحتی سوابق پزشکی خود فرد را در اختیار او قرار نمی‌دهند و یا امکانش وجود ندارد و یا به صورت کاغذی خیلی سهل‌الوصول نیست. اما وقتی این امکان فراهم شود که شهروندان به صورت الکترونیکی، از جزئیات سوابق سلامت خود اطلاع داشته باشند، می‌توانند در این حوزه مشارکت بیشتری داشته باشند و ما خدمتی را از این طریق به خود مردم بدهیم. مثلا فردی که دچار بیماری مرض‌قند است، به صورت الکترونیکی چک کنیم کلیه افرادی که در پرونده آنها بیماری مرض قند وجود دارد پیام‌های بهداشتی برای مراقبت بیشتر از بیماریشان و روش‌های تشخیصی و درمانی بهتر را به آنها پیشنهاد دهیم. و اینها همه خدماتی است که به صورت الکترونیکی بر روی این پرونده قابل ارائه خواهد بود.
مجری برنامه: نکته‌ای در اینجا وجود دارد، و آن اینکه بعضی از بیماری‌ها واگیردار هستند، ممکن است خود فرد علاقه نداشته باشد که این اطلاعات به جایی منتقل شود که فرد دارای چنین بیماری است، اما از جهت دید مصلحتی که در جامعه است نیاز است که شما بدانید چه افرادی در جامعه دچار این بیماری‌ها هستند و یک‌سری اقدامات پیشگیرانه خاصی برای این افراد در نظر گرفته شود. درچنین مواردی چه باید کرد؟
میهمان برنامه (اقای دکتر ریاضی): در فضای مجازی اصطلاحا عنوانی را داریم تحت گمنامسازی. می‌دانید که یکی از اقداماتی که در دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت انجام می‌شود، پژوهش‌های پزشکی است. یعنی ما برای اینکه دانش پزشکی را توسعه دهیم لازم است که اطلاعات بیماران را بررسی کنیم. میزان نتیجه درمان‌های انجام شده بر روی فرد و اقداماتی که انجام شده است را با مطالبی که در کتب پزشکی آمده است مقایسه کنیم و ببینیم آیا موثر بوده است یا خیر. برای اینکه این اتفاقات بیافتد و هویت بیماران هم حفظ شود پرونده‌ی آنها را اصطلاحا گم‌نام سازی می‌کنیم. یعنی برای اهداف غیر از مراقبت از خود شهروندان چه اهداف مدیریتی و چه اهداف و مقاصد پژوهشی، اطلاعات هویتی افراد حذف می‌شود و اطلاعات پزشکی و بهداشتی در آنجا قابل استفاده خواهد بود.
مجری برنامه: اگر فرد دچار مشکلاتی مثل HIVمثبت باشد، در اینجا نباید گمنامسازی انجام شود و باید بدانیم که راجع به آن فرد خاص که این مشکل را دارد، چه‌باید کرد.
میهمان برنامه (اقای دکتر ریاضی): اصطلاحا خدمات در حال حاضر در مراکزی که خدماتی به بیماران این‌چنینی ارائه می‌دهند، از همین طریق ارائه می‌شود یعنی به صورت کاغذی یک کارت هویتی برای آنها صادر می‌َشود که از نام‌های مستعار برای آنها استفاده می‌کنند و شخصی که مراجعه می‌کند مشخصه نام مستعار را ارائه می‌دهد و آن خدمات را دریافت می‌کند و کسی از هویت واقعی آن افراد مطلع نخواهد شد. در سیستم‌های الکترونیکی هم به همین شکل است یعنی ما با روش گمنامسازی خدمات را به فرد ارائه خواهیم داد اما اثری از هویت آن فرد باقی نخواهد ماند.
کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): در تامین داروهای خاص برای بیماران خاص که در حال حاضر مسئلهای است که خیلی خود را نشان می‌دهد، علی‌الخصوص تامین داروهایی که تواتر بالا نیاز دارد و یا مسائل بیمارانی که نیاز به مراقبت متوالی دارند مانند بیماران دیالیزی، در این زمینه آیا در سه استانی که طرح به صورت آزمایشی اجرا می‌شود موارد این چنینی دیده شده است و برای آن راهکاری پیدا شده است؟
میهمان برنامه (آقای دکتر ریاضی): ما مجهز به سامانه اطلاعاتی هستیم که از محل تامین که واردات باشد و چه تولید دارو تا توزیع آن در سراسر داروخانه‌ها و مراکز درمانی تمام اطلاعات را داریم اینکه نیاز استان‌هایمان به چه شکلی است و به چه شکلی توزیع دارو باید صورت پذیرد. اما نکته‌ای که م هم است این است که مطمئن شویم دارو دست مصرف کننده مورد نیاز می‌رسد یا نه. یعنی بیماران خاصی که در کشور وجود دارند بر اساس نیازشان باید این داروها توزیع شود و ما مطمئن شویم که آن داروی خاص به دست خود فرد رسیده است. و تنها از طریق پرونده الکترونیک سلامت می‌توانیم متوجه شویم که ایا آن داروی خاص به دست بیمار مورد نظر رسیده است و یا نه و ممکن است که سوء استفاده‌ای شده باشد و به صورت عادلانه توزیع نشده باشد.
مجری برنامه: با این توصیفات مسئله قاچاق دارو هم حل خواهد شد.
میهمان برنامه(آقای دکتر ریاضی): مسئله دارو دو وجه دارد. یکی واردات و صادرات آن از کشور است که در سامانه اطلاعاتی دیگری درج می‌شود. اما چیزی که مهم است این است که بدانیم دارویی که در این سیستمها ثبت شده و مورد تایید هم واقع شده است و قاچاق نیست، آیا به دست آن نیازمند رسیده است. یعنی به نحوی هدفمند‌سازی منابع سلامت و اینکه مطمئن شویم به صورت عادلانه انجام پذیرد. یکی از خدماتی که پرونده سلامت ارائه می‌دهد ثبت اقلام دارویی مورد نیاز است. از طرفی هم مثالی که قریب به ذهن است این است که کسانی که دچار بیماری‌های خاصی هستند مراجعات مکرری به مراکز بهداشتی دارند و پرونده‌های خاص خود را دارند و حتی دفترچه‌بیمه‌های آنها متفاوت است. برای این افراد به کرات پیش آمده که برای تامین داروهایشان و دریافت خدمات باید حتما تائیدیه از سازمان‌های بیمه‌گر را داشته باشند. یکی از خدماتی که ما می‌توانیم به این مردم عزیز ارائه دهیم این است که با داشتن اطلاعات خدمات قبلی دیگر نیاز به مراجعه مکرر و دریافت تائیدیه‌های مجدد از سازمان‌های بیمه‌گر نداشته باشد. ما یک بندی را بر روی ماده ۳۵ برنامه پنجم توسعه تعریف کردیم برای سازمان‌های بیمه‌گر که اولا آنها بیایند و بیمه را به صورت الکترونیکی داشته باشند و درتعامل با پرونده الکترونیکی سلامت بتوانیم چنین خدماتی را بر روی آن تعریف کنیم و به مردم عزیز ارائه دهیم.
کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): در ادامه بحث پرونده الکترونیک سلامت و با توضیحات خوبی که اقای دکتر فرمودند در خصوص اینکه یکی از معظلات اصلی ما در شکه توزیع دارو، توزیع دارویداری اصالت و رساندن آن داروی اصیل به دست بیماری که باید این را مصرف کند هست. در یکی از برنامه‌های گذشته یکی از دوستان از وزارت بازرگانی در برنامه حضور داشتند صحبت از سیستمی شد که احراز اصالت کالا می‌کرد و اتفاقا همین بحث داروها هم به عنوان یک بحث خطیر و مهم در آنجا مطرح شد.
این پروژه و طرحی که در حال حاضر در سه استان اجرا می‌شود، تیم تحقیقاتی برنامه به سوی فردا که جلسه امروز را بررسی می‌کرد و به هرحال طرح سوال و مسئله می‌کرد،در گزارشات رسمی که توسط وزارت بهداشت منتشر شده است به پوشش ۵۰ درصدی پرونده الکترونیک سلامت تا پایان سال ۹۰۰ برخورد. از آقای دکتر خواهش می‌کنم که یک توضیحی راجع به این بفرمایند که در سطح بعد چه استان‌هایی تحت پوش قرار می‌گیرد با این رویکرد و با عنایت به این مسئله، طرح‌هایی به این شکل و طرح‌هایی با این پوشش بالا که به همه هم‌وطنان ما برمیگردد، قطع به یقین برنامه‌ریزی اولیه، جامع ترین برنامه ریزی برای توزیع و توسعه آن نیست.یعنی برای همین برای نمونه در استان‌هایی آزمایش می‌شود، بازخورد می‌گیرد و برنامه‌های اجرایی و آیین‌نامه های اجرایی آن تغییر می‌کند، این تغییرات چه میزان بوده است و ما چه زمانی شاهد رسیدن پرونده الکترونیک سلامت به شهرهای بزرگ و به خصوص پوشش کامل کشوری آن خواهیم بود؟
مجری برنامه: آیا سابقه پزشکی افراد در گذشته هم به این پرونده افزوده می‌شود؟ و یا اینکه از زمان حال است و از این به بعد پرونده افراد ثبت می‌شود؟
میهمان برنامه(آقای دکتر ریاضی): ما در حال حاضر اجرای پرونده الکترونیک سلامت را در هفت استان داریم و آن سه استان در واقع مجری برنامه پزشک خانواده هستند که در واقع، این پزشک خانواده هم مبتنی بر فناوری اطلاعات طراحی شده و در کنار ارائه خدمات پزشک خانواده بخشی از ان اطلاعات هم در پرونده الکترونیک سلامت هم ثبت می‌شود. گسترش پرونده الکترونیک سلامت در دو حوزه‌ی اصلی است. یکی حوزه بهداشتی و دیگری حوزه درمانی. در حوزه بهداشت ما طرح پزشک خانواده را داریم و در حال حاضر حدود ۸ میلیون پرونده الکترونیکی در آنجا تشکیل شده و در حال تکمیل و توسعه است. در حوزه درمان از حوزه بستری شروع کردیم. حدود۸۶۰بیمارستان در سراسر کشور داریم که ۷۰ درصد اینها مجهز به سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی هستند و در حال حاضر اطلاعات خدماتی که به شهروندان بستری شده در آن بیمارستان‌ها ارائه می‌شود به صورت الکترونیکی هم در آن بیمارستان‌ها ذخیره می‌شود.هدف ما این است که یک پوشش صددرصدی از تمام بیمارستانهای کشور داشته باشیم. مضافا بر اینکه مراکز سرپایی که آزمایشگاه‌ها، رادیولوژی‌ها و سایر موسسات پزشکی ما را تشکیل می دهند، مجهز به سیستم‌های اطلاعاتی شوند، در درجه اول رونده را به صورت الکترونیکی تشکیل دهند و در درجه دوم با سامانه پرونده الکترونیکی سلامت در ارتباط باشند که بتوانند سوابق پزشکی و بهداشتی شهروندان را تکمیل کنند. این پرونده به لحاظ محتوایی دارای سه بخش اصلی است. بخش اول بخش اطلاعات هویتی و یا اطلاعات پایه افراد است. می‌دانید برای اینکه اصطلاحا اطلاعات فردی اشتباها در پرونده کس دیگری ثبت نشود باید برای تک‌تک افراد پرونده‌های یگانه‌ای تشکیل دهیم. پایه تشکیل این پرونده کد ملی افراد است. کد ملی ۱۰رقمی به عنوان مبنا قرار می‌گیرد البته از طریق شناسه‌های هویتی دیگر هم می‌توان این پرونده‌ها را تشکیل داد اما با کدملی آنها نگاشت می شود.تعهدی که امسال داده‌ایم این است که پرونده پایه هویتی را برای ۵۰ درصد از جمعیت کشور تشکیل دهیم به این معنی که هر کدام از این افراد مراجعاتی به خدمات سلامت داشته باشند و اطلاعات آنها به صورت الکترونیکی در مراکز خدمات ثبت شود به شرطی که کد ملی هم در پرونده آنها درج شود، حتی اگر در حال حاضر آن مراکز متصل به پرونده الکترونیک سلامت نباشند در آینده امکان انتقال اطلاعات آنها به سابقه پزشکی افراد وجود خواهد داشت. بحث بعدی پرونده ویزیت پایه است که در پزشک خانواده حدود ۸ میلیون پرونده‌ای که خدمت شما عرض کردم، ویزیت پایه‌ی آنها انجام شده است و سوابق سلامتی و پزشکی آنها توسط پزشکانمان درج شده و در پرونده آنها صورت گرفته است. در مرحله نهایی بحث تشکیل پرونده خدمات سلامت می‌باشد، یعنی چه خدمات فعال و چه خدمات غیرفعال که ارائه می‌شود از بستری در بیمارستان تا مراجعات به مطب‌ها و سایر مراکز بهداشتی و درمانی، خدمات به صورت الکترونیکی ثبت و به این پرونده افزوده شود. در برنامه پنجم توسعه ما مکلف شده‌ایم که ظرف پنج سال آینده، انشاءالله هر سه بخش این پرونده را پوشش دهیم، گرچه برنامه اولیه ما ده ساله بود اما به دلایل اجرایی در بحث برنامه پنج‌ساله پنجم منعکس شد که انشاءالله ظرف پنج سال توسعه یابد.
سوالی که خانم رفعتی پرسیدند سوال بسیار خوبی است، بعضی از مراکز بهداشتی، درمانی ما همان‌طور که خدمتتان عرض کردم حدود ۷۰ درصد از بیمارستانهای کشورمان اطلاعات را به صورت الکترونیکی ثبت می‌کنند و به شرط اینکه شناسه هویتی یگانه‌ای وجود داشته باشد، بعدا امکان افزودن اطلاعاتی که قبلا ثبت شده است به سوابق پزشکی افراد وجود خواهد داشت.
عوامل این برنامه:
· سردبیر: خانم مرضیه سالک
· گوینده: خانم رفعتی
· کارشناس برنامه: آقای مهندس علیرضا صائبی
· میهمان برنامه: آقای دکتر ریاضی
· تهیه کننده: جناب آقای فنایی
· گزارشگر: خانم افشار
· نشر الکترونیک: خانم کریمی
