خانه / برنامه رادیویی اقتصاد فردا / ثبت اسناد و املاک الکترونیکی، فرصتها و چالشها، بخش دوم

ثبت اسناد و املاک الکترونیکی، فرصتها و چالشها، بخش دوم

زمان مطالعه: 13 دقیقه

برنامه به سوی فردا که روزهای پنج‌شنبه از ساعت ۱۱:۰۵ از رادیو اقتصاد پخش می‌شود برنامه‌ای است که به تشریح کاربردهای فناوری اطلاعات در امور روزمره و به زبانی ساده می‌‌پردازد.

شما می‌توانید نظرات ارزشمند خود را در انتهای همین مطلب ثبت و یا به صورت مستقیم برای نویسنده از طریق فرم تماس با من ارسال فرمایید.

این برنامه، هفتادمین برنامه از سری برنامه‌های به سوی فردا است.

مجری برنامه‌: در ادامه برنامه گذشته قصد داریم در این برنامه هم به موضوع خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان ثبت اسناد کشور بپردازیم به همین منظور از جناب آقای مهندس بردیا صدرنوری مشاور محترم رئیس سازمان و سرپرست دفتر توسعه فناوری اطلاعات سازمان ثبت اسناد و املاک کشور دعوت کرده‌ایم که در این برنامه در خدمت ایشان باشیم. همچنین طبق روال برنامه‌های گذشته در خدمت کارشناس محترم برنامه جناب آقای مهندس علیرضا صائبی هستیم.

کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): در برنامه گذشته با آقای مهندس صدرنوری به پیگیری مسائلی در حوزه فناوری اطلاعات در سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور پرداخته‌ایم. آقای صدرنوری اشارات خوبی به دفاتر اسناد رسمی داشته‌اند که طبق گفته‌های ایشان نزدیک به ۷۰ یا ۸۰ سال است که مردم مراجعه مستقیم به دفاتر ثبت اسناد به عنوان پیشخوان سازمان ثبت‌اسناد و املاک دارند که در آینده نیازی به مراجعه مستقیم مردم به سازمان‌ نخواهد بود. اشاراتی به سیستم استعلامات داشته‌ایم که به عنوان یکی از سیستم‌های فعال در دفاتر است که باعث شده مردم به جای اینکه چندین نوبت مراجعه و مدت زیادی را منتظر استعلام اسناد خود بمانند با مراجعه به دفتر اسناد رسمی کار اداری خود را انجام ‌دهند و اسناد خود را تنظیم کرده و در نهایت بقیه کار در سیستم استعلامات انجام ‌شود.

همچنین اشاره شد به اینکه در حال حاضر در ۲۵ استان این سیستم در حال بهره‌برداری است و در بعضی از استان‌ها کامل انجام شده است و برخی دیگر به نصب و راه‌اندازی آن پرداخته‌اند. جای تبریک است که توانسته‌اند در حدود ۵ ماه، ۲۵ استان را راه‌اندازی کنند. ما معمولاً برای راه‌اندازی سیستمی در کشور بیشتر از این زمان‌ها را لازم داریم که بتوانیم هر ۳۰ استان را راه‌اندازی کنیم. در برنامه گذشته خیلی فرصت نشد که به موانع راه‌اندازی این سیستم و کارکرد آن بپردازیم.

در برنامه گذشته تا جایی صحبت شد که یا سیستمی نباید راه‌اندازی شود و یا اگر این اتفاق افتاد مردم ارائه خدمت را در قالب این سیستم مطالبه کنند. در حال حاضر موضوعی که در برنامه گذشته درباره آن صحبت کرده‌ایم پایداری ارتباطات شبکه‌ای بین دفاتر ثبت و سازمان ثبت بوده است. ما در این برنامه از سازمان‌ها و وزارت‌خانه‌های دیگری هم که مهمان داشته‌ایم یکی از چالش‌ها را موضوع ناپایداری ارتباطات بیان کرده‌اند، بخصوص مواردی که ارتباطات به اینترنت مربوط می‌شود. برخی از سازمان‌ها به خوبی تشخیص داده‌اند که باید از VPN و یا شبکه‌های اختصاصی محیط اینترنت یا مبتنی بر اینترنت استفاده کنند؛ بسیار تشخیص بجایی است، اینکه ما از یک بستر و امکانی مثل اینترنت فرصت یا ارزش افزوده مضاعفی از آن بگیریم به صورتی که ارتباطات سازمانی خود را امن شده بر روی اینترنت قرار دهیم، که سازمان ثبت‌اسناد و املاک هم این تشخیص را به درستی داده است. درحال حاضر یکی از چالش‌ها مسئله ناپایداری این خطوط می‌باشد. آقای مهندس من دو سوال را مطرح میکنم و بنا به صلاحدید پاسخ بفرمایید:

۱٫ دیگر موانع و چالش‌هایی که در این حوزه داشته‌اید چه مواردی بوده و درواقع اگر در برنامه بسوی فردا بخواهیم خواسته‌های سازمان ثبت را از دیگر وزارتخانه‌ها و یا سازمان‌ها پیگیری کنیم، کدامیک از مسئولین پاسخگوی ما می‌باشند؟

۲٫ درواقع ما فکر می‌کنیم که تمام کارها را می‌توان الکترونیکی انجام داد پس چه دلیلی دارد در موضوعات مربوط به ثبت اسناد و املاک مردم مراجعه حضوری به دفاتر داشته باشند؟ اگر در حوزه شما تمهیدات و یا ملاحظاتی است که نمی‌توان کاری را الکترونیکی انجام داد به آنها هم اشاره کنید. چون مثلاً در سیستم ثبت‌نام عتبات عالیات باید قرعه‌کشی شود و بعد از اینکه نام فرد در قرعه‌کشی درآمد باید حتماً حضوراً در یک آژانسی پاسپورت و مدارک خود را تحویل دهد، در آنجا است که برای تعیین هویت باید مراجعه حضوری داشته باشند. اگر در حوزه سازمان ثبت‌اسناد و املاک امضای دیجیتال و امکاناتی که امروزه در دنیا است وجود داشته باشد در این صورت دیگر چه دلیلی می‌تواند وجود داشته باشد که مردم حتماً به دفاتر مراجعه کنند، آیا می‌توان آن را در حوزه‌هایی اجرا کرد و در بعضی از حوزه‌ها از مردم درخواست کرد که به دفاتر مراجعه نمایند؟

میهمان برنامه(آقای مهندس صدرنوری): در برنامه قبل به موانع ساختاری و سازمانی و بحث منابع انسانی پرداختیم. من با عددی که بدون توضیح در توسعه خدمات الکترونیک در سازمان ثبت‌اسناد و املاک عرض می‌کنم عمق فاجعه را می‌توانید متوجه شوید؛ بودجه فناوری اطلاعات که در بودجه اصلی ابلاغ می شود، در سال حدود ۸۰۰میلیون تومان است. در توسعه فناوری اطلاعات سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور این مبلغ را به عنوان بودجه در سال به ما تخصیص می‌دهند که شاید یک تخفیف ۳۰% هم برای آن در نظر بگیرند. چون سازمان در طول سال‌ها با توجه به پیشرفت تکنولوژی نسبت به تقاضاهای مردم عقب‌افتادگی بسیاری را دارد، طبیعتاً ما باید در یک فاصله زمانی کوتاه‌تری قدم‌های بزرگتری برداریم. به هر حال یک تصمیم راهبردی در سیستم وجود داشته که این اتفاق بافتد، اما ما امیدوار بوده‌ایم که سایر دستگاه‌های مربوطه همگام با توسعه فناوری اطلاعات حرکت کنند و پشتیبانی لازم را انجام داده و منابع لازم را تأمین کنند. واقعا با پیشرفت و تقاضای به روز IT آیا می‌توان با این بودجه کار را تا حد مطلوبی پیش برد؟

کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): واضح است که با سرورهای ۷ یا ۸میلیون‌ تومانی و نرم‌افزارهای که حداقل قیمت آنها ۱۰۰ یا ۱۵۰ میلیون می‌باشند، تعریف کردن مثلا ۲۰ پروژه چه وضعیتی را برای سازمان ثبت ایجاد می‌کند.

میهمان برنامه(آقای مهندس بردیا صدرنوری): مانع دیگری که وجود دارد و تلاش‌های بسیاری برای رفع آن انجام شده بحث رویه‌های سنتی و عرف‌هایی است که معمولاً در فرایند‌های کاری وجود دارد.‌ یک سازمان که قدمت ۱۰۰ ساله دارد و در این زمان کارها را تنها به یک روش انجام داده تغییر آن بسیار سخت می‌باشد. اما خوشبختانه در این چند سالی که افتخار همکاری در سازمان ثبت‌اسناد و املاک را دارم، بسیار از این طرح استقبال کرده‌اند و برای اصلاح این رویه‌ها و استفاده بیشتر از سیستم‌های مکانیزه پیشنهادات فراوانی را می‌دهند. مانع دیگری که مطرح شد و جزء عوامل بیرونی می‌باشد بحث فرهنگی استفاده و کاربری و تسهیلات در حوزه فناوری اطلاعات است. بخش عمده‌ای از مردم عزیز ما با این فناوری بخصوص کاربری آن آشنایی لازم را ندارند، به هرحال کسانی که به ما مراجعه می‌کنند به عنوان ذینفعان قضیه و به عنوان متعاملین یک معامله، همه مسلط به کاربری فناوری نیستند،‌ بنابراین یکی از مسائلی که فرمودید که چرا مردم باید مراجعه حضوری داشته باشند به خود متقاضیان مربوط می‌شود. ما مجبور هستیم که خدمت خود را ارائه نماییم، اینکه بگوییم باید ۱۰۰% الکترونیکی باشد راهکار خوبی است اما متناسب با آن باید هم زیرساختار و هم کاربری ذینفعان خود را هم توجه داشته باشیم.

بحث امضاء الکترونیکی که مطرح کرده‌اید هم جزء یکی از موانع است. درحال حاضر در سیستم‌هایی که راه‌اندازی می‌کنیم بسیار علاقه‌مند هستیم که بتوانیم از این فناوری که محیط را امن می‌سازد و به ما این کمک را می‌کند که هویت افراد را شناسایی و احراز کنیم استفاده نماییم. اما واقعیت این است، که پیشرفتی که در حوزه‌های ذیربط آن باید انجام می‌شد به نظر اتفاق نیافتاده است. در حال حاضر بخش عمده مردم ما فاقد گواهی امضاء الکترونیک هستند، اشخاص حقوقی هم حتی با توجه به ضوابط و قوانین و مقرراتی که وجود دارد هنوز مجهز به این امکان نشده‌اند. البته در سال ۱۳۹۱ این احتمال وجود دارد که این امکان فراگیرتر شود. اما با این جریان بسیار فاصله داریم که هر فرد ایرانی یک امضاء الکترونیک داشته باشد و با آن بتوانیم افراد را به وسیله سیستم‌های خود شناسایی کنیم چون برخط بودن این شناسایی هم بسیار مهم است. اگر به صورت برخط نتوانیم شناسایی کنیم ممکن است که کسی اعتبار گواهی امضاء آن از بین رفته باشد یا فوت شده باشد و از آن ابزار هنوز هم استفاده شود.

اینکه که چرا مردم هنوز هم باید مراجعه حضوری داشته باشند؛ در برنامه راهبردی که در درون سازمان تدوین شده است اعلام کرده‌ایم تا جایی که امکان دارد از درخواست مراجعه حضوری مردم به محل‌های ارائه خدمت پرهیز کنیم. بحث احراز اهلیت، قصد و رای متعاملین یک معامله در قانون وجود دارد که معمولاً یکی از سردفتران ما این کار را انجام می‌دهند. مثلاً وقتی مراجعه‌کننده‌ای به دفتر ما مراجعه می‌کند مسئول این دفتر باید مطمئن باشد که آن فرد مهجور نمی‌باشد، هر چند که در بانک‌های اطلاعاتی برای کسانی که رأی مهجوریت برای آنها صادر می‌شود این اطلاعات را نگهداری می‌کنیم اما تا راه‌افتادن بانک‌ها و اتصال آنها به یکدیگر این وظیفه‌ای است که برعهده سردفتر است. بحث صغر سن، تشخیص اینکه فرد با رضایت کامل این معامله را انجام می‌دهد، آگاهی به مفاد چیزی که در حال امضاء آن هستند اینها از مواردی است که نه در کشور ما بلکه در تمام کشورهای دنیا که به سمت بحث امضاء الکترونیکی حرکت کرده‌اند به عنوان یک چالش مطرح می‌باشد و جزء نکاتی است که در دنیا به بحث درباره آن می‌پردازند. در بحث امضاء به هرحال آن را بگونه‌ای حل می‌کنند اما این مواردی است که اعتقاد دارند که به صورت رودررو باید اتفاق افتد. از مواردی که برنامه‌ریزی شده این است که خیلی کم خواهد شد مواردی که لازم باشد مردم مراجعه حضوری داشته باشند طبق این برنامه با یکبار مراجعه مشکل آنها حل خواهد شد، می‌توان بقیه کارها را هم به صورت الکترونیکی انجام داد.

گزارش برنامه

گزارشگر برنامه: بفرمایید اینجا که مراجعه کرده‌اید کجا است؟

مصاحبه شونده: دفترخانه اسناد رسمی است.

گزارشگر برنامه: شما برای چه کاری به این مکان مراجعه کرده‌اید؟

مصاحبه شونده: برای گواهی،‌امضاء و وکالت فک پلاک مراجعه کرده‌ام. قصد خرید ماشین داشتم، که در حال حاضر به گونه‌ای است که باید گواهی امضاء و گواهی وکالت فک پلاک را ببندیم تا سند ماشین را به نام من صادر کنند.

گزارشگر برنامه: برای انجام کار خود باید حضوراً به این مکان می‌آمدید و یا می‌توانستید غیرحضوری هم این کارها را انجام دهید؟

مصاحبه شونده: براساس اطلاعاتی که داشته‌ام می‌دانستم فعالیت‌هایی که در دفترخانه انجام می‌شود از طریق اینترنت انجام نمی‌شود. برای گواهی امضاء حتماً باید در اینجا حضور داشته باشیم تا تأیید شود، ولی در اینترنت امکان جعل کردن وجود دارد.

گزارشگر برنامه: به نظر شما اگر می‌توانستید این کار خود را غیرحضوری انجام دهید چقدر به نفع شما می‌شد؟

مصاحبه شونده: در وقت و هزینه من خیلی صرفه‌جویی می‌شد. من قبوض خود را از طریق اینترنت پرداخت می‌کنم. در حال حاضر هم حدود ۱ ساعت در اینجا منتظر نوشتن و تایپ هستم اگر از طریق اینترنت می‌توانستم عمل کنم در خانه به مدت ۵ دقیقه این کار را انجام می‌دادم ولی این کار امکان‌پذیر نمی‌باشد.

گزارشگر برنامه: پیشنهاد خاصی دارید؟

مصاحبه شونده: اگر بتوان کارهای دفترخانه را در منزل انجام دهیم بسیار خوب است ولی اینترنت هم مشکلات خود را دارد که امکان جعل و کلاهبرداری در بسیاری از اسناد در آن وجود دارد و در اینترنت به دلیل نبودن امنیت عدم اطمینان وجود دارد.

گزارشگر برنامه: نمونه‌ای از اسناد ثبتی و ملکی دارید که اینترنتی باشد؟

مصاحبه شونده: خیر. من هرچه خرید و فروش کرده‌ام در بنگاه‌های مربوطه انجام شده است.

گزارشگر برنامه: آیا کارهای شهرداری را می‌توان به صورت اینترنتی انجام داد؟

مصاحبه شونده: یکسری از کارهای شهرداری را می‌توان از طریق اینترنت انجام داد. مثل اجاره و خرید و فروش خانه، که پرینتی برای ملک می‌گیریم ولی آن هم باید از طریق اینترنت انجام گیرد که باید کاملاًبا این روش آشنایی داشته باشیم. ولی کارهای کلی را باید در دفترخانه‌ها و مراکز به صورت حضوری انجام شود.

مجری برنامه: از آقای مهندس صائبی درخواست می‌کنم که اگر درباره گزارش مطالبی است بیان کنند.

کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): همانطور که در برنامه‌های قبلی شاهد بوده‌ایم و از مردم هم شنیده‌ایم این توقع وجود دارد که دولت و دستگاه‌های حاکمیتی کشور برای وقت و سرمایه‌هایی که مردم برای انجام اموری که مرتبط با دولت صرف می‌کنند، به اندازه‌ای احترام قائل باشند که تمهیداتی را اتخاذ کنند که انجام کار به صورت الکترونیکی و با صرف کمترین هزینه امکان‌پذیر باشد. مثلاً در بحث گواهی امضاء، یک امضاء دیجیتال مسئله را حل می‌کند. شاید به جرأت بتوان گفت که این موضوع با ارائه یک راهکار مناسب کاملاً به نفع دولت و دستگاه‌های حاکمیتی است. در این برنامه مهمان از سازمان ثبت‌احوال، و وزارت بازرگانی هم داشته‌ایم که همه فرموده‌اند ما هیچ مشکلی در ارائه گواهی امضاء دیجیتال نداریم. سازمان ثبت‌احوال از ۷۰ یا ۸۰ تفاهم‌نامه‌ای که با سازمان‌هایی داشته که امکان ارائه اطلاعات افراد را دارد صحبت کرد ولی در عمل واقعیت چیز دیگری را نشان می‌دهد و ما هنوز برای گواهی دیجیتال چه حقیقی و چه حقوقی با چالش مواجه هستیم و باید حضوراً به دفترخانه‌ها مراجعه کنیم. لطفاً آقای مهندس صدرنوری، در ادامه بحث به این موضوع اشاره بفرمایید چون بسیار مهم است و سازمان‌هایی را داریم که متولی این امور هستند و سرویس‌های آنها نیز آماده است، مثلاً ثبت‌احوال اعلام می‌کند که من سرویس اطلاعات فرد می‌دهم، مرکز صدور گواهی دیجیتال وزارت بازرگانی هم اعلام می‌کند که آمادگی صدرو گواهی را دارد و بیان کرده که فراخوان‌ زده تا شرکت‌های خصوصی با آنها همکاری نمایند. چرا ما هنوز نتوانسته‌ایم این خدمات را برای مردم به اجرا دربیاوریم؟

میهمان برنامه(اقای مهندس صدرنوری): اگر بخواهیم از بالا به موضوع نگاه کنیم، اینکه هر بخش و دستگاهی در کشور یک خدمتی را ایجاد کند اما سرویس آن را به دستگاه‌های دیگر ندهد همین مشکلی است که ملاحظه می‌فرمایید. تفاهم‌نامه‌ها و جلساتی انجام شده که اینها مسائل بسیار خوبی است اما اینکه چه مقدار از این تفاهم‌نامه‌ها اجرا شده و چه مقدار از جلساتی که برگزار شده به نتیجه رسیده است مهم می‌باشد. مهمتر از همه اینکه تا مردم خروجی سیستم را لمس نکنند همه این نشست‌ها در حد حرف باقی می‌ماند. سازمان ما هم با ثبت‌احوال و هم وزارت بازرگانی تعاملات خوبی دارد اما واقعیت این است که در این تعاملات به نتیجه‌ای نرسیده‌ و با وجود گذشت بیش از یک سال از این تفاهم‌نامه‌ها و مجالس هنوز نتوانسته‌ایم به شکل عملیاتی از این خدمات استفاده کنیم. اما هنوز بحث بسته نشده و ادامه دارد. امیدواریم با همان نگاه خوشبینانه‌ای که راجع به زیرساخت صحبت کرده‌ایم در این حوزه‌ها هم بتوانم سرویس‌های لازم را ارائه نماییم. باز هم وقتی به موضوع نگاه می‌کنیم، بخصوص در بحث ارتباط با پایگاه اطلاعات هویتی افراد بحث زیرساخت یکی از بحث‌های عمده‌ای است که در حال حاضر با آن مشکل داریم. ما بر روی یک ارتباط مستقیم بین سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور و سازمان ثبت‌احوال با مشکل مواجه شده‌ایم، که وارد نامه‌نگاری‌های متعددی می‌شویم که انشاالله حل خواهد شد.

در مورد گواهی که صحبت شد درواقع گواهی امضاء پای برگه‌ای می آید که در اصل آن فرم و یا برگه می‌تواند در فضای دیجیتال هم نگهداری شده و موضوعیت پیدا کند. ما در سازمان خود در سمتی وارد شده‌ایم که تمام بحث نقل و انتقالات و معاملات را همانطور که در برنامه پنج ساله مکلف شدیم به صورت مکانیزه انجام دهیم. طراحی آن انجام شده، معماری کاملاً مشخص است و زیر سیستم به زیرسیستم به جلو حرکت می‌کنیم. همانطوری که بحث سیستم استعلام راه‌اندازی شده یکی از اجزاء کوچک از کل معماری و کل سیستم‌های یکپارچه ما در حوزه املاک و اسناد است. معمولاً اولین پروژه سخت‌ترین آنها است چون وقتی قرار است که انجام شود تمام زیرساخت‌های آن را فراهم می‌کنید، در مرحله بعد براساس آن زیرساخت‌ها دیگر پروژه‌هایتان را هم می‌توانید راه‌اندازی کنید.

بحث کلاه‌برداری و جعل اسناد در فضای مجازی که در مصاحبه به آن اشاره شد نکته بسیار خوبی است. ما زمانی می‌توانیم روش‌های سنتی و کاغذی خود را کنار بگذاریم که یک فضای امن در محیط مجازی فراهم شود، این اتفاقی است که در سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور توسط کارشناسان مختلفی بررسی می‌شود و طرح و برنامه‌های آن مشخص است. برای بستر استعلامات خود شبکه VPN راه‌اندازی کرده‌ایم و شبکه امنی را ایجاد نموده‌ایم اما این زمانی امن‌تر می‌شود که امضاء الکترونیک را هم به آن اضافه کنیم. قطعاً با این روش‌ها می‌توانیم فضای امنی را در محیط مجازی ایجاد کنیم.

کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): بحث‌های خوبی مطرح شد. راجع به امضاء دیجیتال و گواهی امضاء دیجیتال و زیرساخت ارتباطی صحبت کردیم اما سوالی در ذهن من ماند. راجع به مسئله مدیریت املاک در این برنامه با آقای مهندس اعلائی از شرکت راهبر وزارت بازرگانی صحبت شد و درباره سامانه کد رهگیری املاک صحبت شد. با آقای مهندس قائمی (مدیر فناوری اطلاعات شهرداری تهران) نیز صحبت از یک سامانه مدیریت یکپارچه املاک شد. این دو سامانه که نام برده شد به یکدیگر وصل نمی‌باشند و هیچ کدام از این دو نیز به سازمان ثبت‌اسناد و املاک وصل نیستند. هیچ کدام از این سه به مرکز گواهی دیجیتال وصل نیستند و هیچ کدام از این چهار مرکز به سامانه بانکی به صورت یکپارچه وصل نمی‌باشند. اگر ملکی به نام فردی در جایی ثبت شود درواقع خود فرد را جدا ثبت می‌کنیم، کارهای مالی و اعتباری جدا، تثبیت این مالکیت در سازمان ثبت‌اسناد و املاک نیز جداگانه ثبت می‌شود. چگونه می‌توانیم این سیستم‌ها را به یکدیگر وصل کنیم و استعلامات خود را الکترونیکی بگیریم و اتلاف وقت کمتری در ارتباطات بین سامانه‌ها داشته باشیم؟

میهمان برنامه(اقای مهندس صدرنوری): همکاران ما در شهرداری، وزارت راه و شهرسازی و سازمان ثبت‌اسناد و املاک هرکدام متولی یک فرایندی هستند به گونه‌ای که به بحث املاک ربط پیدا می‌کند. اما نقطه‌ای که تثبیت مالکیت انجام می‌شود و نقطه‌ای که مالکیت از یک فرد به فرد دیگری منتقل می‌شود در واقع نقطه‌ای است که جزء مأموریت سازمان ثبت‌اسناد و املاک است. بنابراین این حوزه مأموریتی را طبق قانون نمی‌توانیم از سازمان ثبت‌اسناد و املاک جدا کنیم چون جزء قانون است. در یک سازمان این فرایند ممکن است به واحدهای مختلف زیرمجموعه سازمان برخورد کند، و‌این فرایندی است که در بخش‌های مختلف کشور در دستگاه‌های مختلف متولی دارد که توسط آنها انجام می‌گیرد به گونه‌ای که نمی‌تواند این اتفاقات به صورت موازی بافتد. مثلاً پایان کار یک ساختمان در شهرداری صادر می‌شود قطعاً به اطلاعاتی از ملک، در بانک‌های ما نیاز دارد، ما به اطلاعاتی از بانک‌های شهرداری نیاز داریم. در این راستا تعاملات بسیار خوبی انجام شده که به یک ادبیات مشترک با شهرداری دست پیدا کرده‌ایم، که در این جریانات آقای مهندس قائمی و دوستان ایشان در این حوزه بسیار زحمت کشیده‌اند. جریان کاری ما به گونه‌ای نمی‌باشد که ما تمامی اطلاعات بانک‌های خود را در اختیار دستگاه‌ها قرار ‌دهیم، درواقع مطابق با قانون نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم تنها بر طبق قانون و یا حکم دادگاه یا خود فرد اگر بخواهد حکم مالکیتی افشا می‌شود. بنابراین سازمان ثبت این آمادگی را دارد که در چارچوب قانون هرچه اطلاعات لازم است بین دستگاه‌ها به اشتراک بگذارد. لازم است بانک‌های اطلاعاتی که تأمین کننده اطلاعات می‌باشند بانک‌های اطلاعاتی کاملی باشد.

در رابطه با سامانه رهگیری، دوستان در این حوزه زحمات بسیار کشیده‌اند اما از همان ابتدا هم مشخص بود که فرایند در جایگاه خود تعریف نشده است. در بحث بنگاه‌های معاملات املاک متولی دادن کد به مردم وزارت بازرگانی است. ملکی که هیچ مکانیزمی برای سنجش اعتبار اسناد آن وجود ندارد، به صرف اینکه سندی ارائه و به بنگاهی مراجعه و یک سری کاغذ و مدارک داده‌ شود درصورتی که استعلامی گرفته نشود دارای اعتبار نمی‌باشد. مثلاً دفتر اسناد رسمی زیرمجموعه قوه قضاییه ثبت است زمانی که می‌خواهد یک نقل و انتقالی را انجام دهد از واحد ثبتی مربوطه استعلام می‌کند و صحت مالکیت را احراز می‌نماید، سازمان ثبت‌اسناد و املاک بانکی را ایجاد می‌کند و به مردم اعلام مراجعه می‌نماید که هزینه‌هایی هم برای آنها خواهد داشت بدون اینکه مواردی که عرض شد را احراز اعتبار کرده باشند یک کد هم به آنها تحویل می‌دهند. در حال حاضر سامانه مدیریت یکپارچه املاک به عنوان زیرمجموعه دولت الکترونیک مطرح است، اما باز هم بدون مشارکت سازمان ثبت‌اسناد و املاک که متولی اصلی این بانک و Data و مأمور تثبیت مالکیت مردم است عمل می‌کند. تصمیم‌گیران این حوزه‌ها اگر به متولی و مأمور تولید هرکدام از این داده‌ها توجه داشته باشند قطعاً این مشکلات پیش نخواهد آمد.

کارشناس برنامه(آقای مهندس صائبی): طبیعی است که هر فرایندی را که در کشور در پیش بگیرید همین جریان اتفاق می‌افتد. در واحدهای مختلف کاری دولت و یا بقیه قوا همین اتفاق می‌افتد. برخی اوقات در قوه‌قضاییه مانند سازمان شما یک قسمت از فرایند انجام می‌شود، اینکه هر سازمانی مأموریت خاص خود را دارا باشد امری طبیعی است. آنچه که انتظار است تدبیر مدیریتی مدیران ارشد می‌باشد، مردم از ریاست جمهوری هم انتظار دارند. حال ما خیلی از وزیر ارتباطات فناوری اطلاعات یا سازمان فناوری اطلاعات انتظار نداریم که شخصاً وارد این جریانات شوند. همه به خاطر داریم زمانی که کارت‌های بانکی ایجاد شد برخی از مردم پول را با کارت می‌گرفتند و به دفترچه خود واریز می‌کردند بعد صف می‌ایستاند و از دفترچه خود پول می‌گرفتند. اما امروزه کسی این عمل را انجام نمی‌دهد چون مردم به سیستم‌های بانکداری الکترونیک اعتماد کرده‌اند، بانک‌ها هم هزینه خود را کاهش داده‌اند پس قطعاً هزینه‌های دولت هم کاهش می‌یابد. برای همه این توافقات، تفاهم‌نامه‌ها و ارتباطات بین سیستمی نیاز به بودجه و منابع سرمایه‌ای است. در کشور ما راجع به وجود متخصصین، در حوزه نرم‌افزار ، سخت‌افزار، و در کل در حوزه فنی مشکلی وجود ندارد و به جرات می‌توان ادعا کرد که ما متخصصین در این حوزه را در کشور خود داریم. مشکلی که در درجه اول وجود دارد مشکل هماهنگی است و در درجه دوم مشکل تخصیص اعتبار می‌باشد، دستگاه‌های اجرایی برای این دو مشکل باید فکری کنند چون امکان این وجود ندارد که با این روند بتوانیم ۲ یا ۳ سال دیگر در کشور مجدداً کار را اجرا کنیم و حتماً جریان کار از دست مدیران خارج می‌شود چون جمعیت در حال افزایش است و تقاضاها و تراکنش‌ها زیاد می‌شود و عملاً امکان مدیریت از بین می‌رود.

عوامل این برنامه:

· سردبیر: خانم مرضیه سالک

· گوینده: خانم رفعتی

· کارشناس برنامه: آقای مهندس علیرضا صائبی

·میهمان برنامه: آقای مهندس صدرنوری

· تهیه کننده: جناب آقای فنایی

· گزارشگر: خانم افشار

· نشر الکترونیک: خانم غفوری



درباره ی علیرضا صائبی

AI Consultant | Data Scientist | NLP Expert | SNA Expert مشاور هوشمندسازی کسب‌وکار، فعال در حوزه پردازش زبان طبیعی و علوم داده.

همچنین ببینید

ثبت اسناد و املاک الکترونیکی، فرصتها و چالشها، بخش سوم

زمان مطالعه: 14 دقیقه برنامه به سوی فردا که روزهای پنج‌شنبه از ساعت ۱۱:۰۵ از رادیو اقتصاد پخش می‌شود ...